ชื่อความรู้/ความเชี่ยวชาญในอาชีพ การทอผ้ากี่กระทบ
เจ้าขององค์ความรู้ นาง สุกัญญา ขันโท
ที่อยู่ 41
หมู่ที่9 ตำบลแม่ลาหลวง อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
เบอร์โทรศัพท์ 08
5716 4511
ความเป็นมา
แรงบันดาลใจ/เหตุผลที่ดำเนินการ
วัฒนธรรมการทอผ้าเป็นวิถีการดำเนินชีวิตของผู้คนในชุมชนชาวไทย
ซึ่งสืบทอดต่อกันมาหลายช่วงอายุคน เป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่เราควรอนุรักษ์ไว้
จึงเป็นแรงบันดาลใจให้ดิฉันสนใจ และคิดที่จะรักษาอนุรักษ์ไว้
จนได้หาวิธีการศึกษาและเรียนรู้ ที่จะสานต่อสืบทอดให้กับคนรุ่นหลังต่อไป
วัตถุประสงค์
1.
เพื่อเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณี
2.
เพื่อสร้างรายได้ให้ให้ครัวเรือน และชุมชน
3.
เพื่อเชื่อมความสามัคคีในกลุ่มชุมชน
วัตถุดิบ
1. เส้นฝ้าย
อุปกรณ์
1. เผี่ยนสำหรับใช้ปั่นเส้นฝ้าย
2. กี่ไม้
3. ฟืม
4. กระสวย
5. กระบอกกระป๋องที่ใช้สำหรับพันเส้นฝ้าย
6. ไม้รางแขวนเส้นด้าย
7. ไม้หลักสำหรับไว้ใช้พันตอนเดินเส้นด้าย
8. ไม้แบนๆ
ที่ตรงปลายลักษณะคล้ายตาขอไว้สอดรอยรูฟืม
9. แปรงใช้หวีเส้นฝ้าย
กระบวนการ/ขั้นตอนการทำ
(ทำอย่างไร)
ขั้นที่1.
เลือกสีฝ้ายก่อนที่จะทำผ้าออกมาเป็นตัวสำหรับใช้ทำอะไร การเลือกสี
เลือกลักษณะของฝ้ายให้เหมาะกับชิ้นงาน
ขั้นที่2. นำด้ายมาใส่ “กวง”
ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่เอาด้ายเป็นหัวมากางในอุปกรณ์นี้
เพื่อที่จะดึงด้ายออกมาพันตรงกระป๋องลักษณะที่เป็นทรงกระบอกกลม
ขั้นที่3.
นำฝ้ายที่เราดึงมาพันตรงกระป๋อง
ตามจำนวนที่เราต้องการว่าเราจะทำฝ้ายหน้ากว้างมากน้อยเพียงใด
ขั้นที่4.
จะเป็นขั้นตอนเดินเส้นด้ายให้นำเส้นดายมาพาดตรงไม้ราวที่มีห่วงแขวนเส้นด้าย
แล้วจะมีอุปกรณ์ที่มีไม้เป็นหลักเพื่อตอนเดินด้าย แล้วนำเส้นด้ายมาคล้องไว้
จะเอากี่หลบ (ความกว้าง) ของหน้าผ้าที่เราต้องการ
แล้วตัวต้องการจะเดินด้วยเป็นจำนวนให้ได้ชิ้นงานเยอะก็เพิ่มเที่ยวการเดินด้ายให้มากรอบ
ขั้นที่5.
นำด้ายที่เราเดินเสร็จเรียบร้อยแล้ว มาร้อยสอดเข้าที่รูฟืมที่เตรียมไว้
หลังจากสอดรูฟืมเสร็จ
ก็นำด้ายอีกส่วนหนึ่งที่เราเตรียมเป็นด้ายสำหรับใส่ในกระสวยนำมาพุ่งตอนทอ
ขั้นที่6. นำด้ายที่ร้อยรุฟืมเสร็จแล้ว
นำมาพาดตรงกี่ที่เราเตรียมไว้ จะเก็บเขาซึ่งเป็นการเอาเส้นด้ายอีกส่วนหนึ่ง
มาช้อนเก็บเพื่อที่จะทำให้เส้นด้ายที่เราจะทอมีช่องและนำไม้สำหรับจะใช้ใส่ที่เท้าเหยียบซ้าย
ขวา
ขั้นที่7. เวลาทอ ก็นำกระสวยที่มีด้ายพุ่งรอดไป-มา
สลับกัน การเหยียบไม้ซ้าย-ขวา จนเสร็จตลอดแนวผ้าที่เดิน และขึงไว้
ข้อพึงระวัง
ขบวนการทุกขั้นตอนต้องทำเป็นระบบ
ต้องใช้ความละเอียดอย่าทำแบบรีบๆ จนทำผิดขั้นตอน
ถ้าจะต้องได้มาแก้ไขนั้นมันจะเป็นเรื่องที่ยุ่งยากและเป็นการทำให้เสียเวลา เช่น
การสอยรูฟืมพยายามอย่าข้ามช่อง การขึงฝ้ายตอนทอบนกี่อย่าตึงหรือหย่อนเกินไป
ข้อเสนอแนะ
อยากให้ทางกลุ่มได้รับการฝึกและออกแบบแปรรูปผลิตภัณฑ์
เพราะบางครั้งการที่ทอผ้าขายผืนชิ้นใหญ่ๆ
ไม่ค่อยเป็นที่ต้องการของตลาดและที่สำคัญดิฉันจะสานต่อการทอผ้า
ให้อยู่คู่กับคนในชุมชนบ้านสุขใจ
ชื่อผู้สัมภาษณ์
ตำแหน่ง
วันที่สัมภาษณ์ 23 ธันวาคม 2559
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น
ช่วยแลกเปลี่ยนด้วย..