ทีมศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนลำปาง มีโอกาสไปสนับสนุนพื้นที่อำเภอวังเหนือ
จังหวัดลำปาง ด้วยการเป็นวิทยากรกระบวนการ กิจกรรมการจัดการความรู้กองทุนแม่ของแผ่นดินแก้ไขปัญหายาเสพติด
ณ องค์การบริหารส่วนตำบลวังซ้าย ในวันศุกร์ที่ 31 พฤษภาคม 2556
หลังจากที่คุณวรวิทย์ ชัยสวัสดิ์
นายอำเภอวังเหนือ ได้มอบแนวทางการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดโดยหมู่บ้าน/ชุมชน
ให้กับหมู่บ้านกองทุนแม่ของแผ่นดินทั้ง 15 หมู่บ้าน จำนวน 40 คนแล้ว
พัฒนาการอำเภอวังเหนือ คุณพิเชฏฐ์ อาจสามารถ
กล่าวถึงวัตถุประสงค์ของการจัดกิจกรรมในวันนี้
เพื่อกำหนดเป็นแผนการดำเนินงานหมู่บ้านกองทุนแม่ของแผ่นดินของอำเภอวังเหนือต่อไป
เวทีแลกเปลี่ยนเพื่อจัดการความรู้..หมู่บ้านกองทุนแม่ของแผ่นดิน
โดย.....ทีมวิทยากรศูนย์ฯลำปาง
ทีมงานศูนย์ฯลำปางวันนี้ ไปด้วยกันสี่คน
แบ่งหน้าที่กันทำ โดยมีคนเดินเวทีหลัก 1 คนและผู้ช่วย 1 คน อีก 2 คนจับประเด็นจากเวทีเขียนเป็น
mind map โดยกำหนดประเด็นคำถามหลักๆและคำถามรองไว้กันล่วงหน้าแล้ว
ทีมงานตกลงร่วมกันว่า เวทีวันนี้จะไม่ใช้คำว่า “เวทีจัดการความรู้” และก็จะไม่พูดคำว่า
“เวทีถอดบทเรียน” เพราะทั้งสองคำ ไม่ว่าจะเป็น จัดการความรู้ หรือ ถอดบทเรียน
ล้วนเป็นคำยากและไม่ใช่ภาษาท้องถิ่น..ซึ่งคงต้องใช้เวลาในการทำความเข้าใจความหมาย
แต่เราจะพูดกันง่ายๆถึงสถานการณ์การดำเนินงานของหมู่บ้านกองทุนแม่ฯ ของอำเภอวังเหนือ
ตั้งแต่ปี 2548 มาจนถึงปี 2555/2556 ว่ามีแนวคิดแนวทางในการทำงานกันอย่างไร
ผลการดำเนินงานที่เกิดขึ้น รวมทั้งปัจจัยความสำเร็จและปัญหาอุปสรรคในการดำเนินงาน
เพื่อร่วมกันกำหนดแนวทางการทำงานร่วมกัน
เป็นเครือข่ายหมู่บ้านกองทุนแม่ของอำเภอวังเหนือต่อไป
เริ่มต้นง่ายๆ..คิด เขียน..อ่าน..และติด..
-เพื่อเฝ้าระวังคนในชุมชนให้ห่างไกลยาเสพติด
เริ่มต้นง่ายๆ..คิด เขียน..อ่าน..และติด..
เราเริ่มต้นจากบัตรคำ
ให้กรรมการกองทุนแม่ฯเขียนชื่อกองทุนแม่ของแต่ละบ้าน พร้อมกับให้บอก”เป้าหมายหลักๆ”ของกองทุนแม่ฯหมู่บ้านของท่าน..คิดแล้วเขียน-อ่านที่เขียน.และนำมาติดบนกระดาษฟลิปชาร์ท
ทีมศูนย์ฯชี้ให้ตระหนักถึงเป้าหมายของการทำงานทุกครั้งและทุกๆเรื่อง..ทำอะไรต้องกำหนดเป้าหมายให้ชัด
เพราะ..เมื่อวางเป้าหมายร่วมกันชัดแล้ว..กรรมการกองทุนแม่ของแผ่นดินก็จะมีโจทย์ร่วมกันต่อไปว่า
จะต้องทำอะไรบ้างเพื่อบรรลุเป้าหมายนั้นๆ
-เพื่อป้องกันแก้ไขปัญหายาเสพติด
-เพื่อเฝ้าระวังคนในชุมชนให้ห่างไกลยาเสพติด
-เพื่อส่งเสริมอาชีพคนในชุมชน
-เพื่อช่วยเหลือคนยากจนในชุมชน
-เพื่อสร้างสวัสดิการในชุมชน
-เพื่อสร้างความสามัคคีในชุมชน
-ฯลฯ
...ซึ่งแต่ละหมู่บ้านกองทุนแม่ต่างมีเป้าหมายที่แตกต่างกันไปตามบริบทของแต่ละชุมชน
แต่เป้าหมายหลักๆที่เหมือนกันคือ
ระดมกองทุนในการจัดกิจกรรมเพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในชุมชน
เริ่มชวนกันพูดคุยแลกเปลี่ยนตามประเด็นที่เตรียมไว้..
สรุปประเด็นแลกเปลี่ยนด้วยแผนที่ความคิด
แน่นอนว่า..การแลกเปลี่ยนในเวทีไม่ใช่การถามตอบหรือเป็นแค่การให้คนในเวทีซึ่งเป็นประธานและกรรมการกองทุนแม่ฯ
เปลี่ยนกัน “เล่าเรื่อง”การดำเนินงานที่ผ่านมา..
แต่ ความรู้ที่เกิดขึ้น(ใหม่)
ระหว่างปฏิบัติงาน/ขับเคลื่อนกองทุนแม่ในหมู่บ้าน/ชุมชน
ไม่ว่ากิจกรรมนั้นๆจะสำเร็จ/ทำได้ดี หรือ ล้มเหลว..หรือทำได้ไม่ดีนัก
หรือมีปัญหาอุปสรรค ข้อจำกัดต่างๆ
แต่ประสบการณ์หรือบทเรียนที่กรรมการ/คนทำงานได้รับคือ “ความรู้” ที่ทั้ง 15
กองทุนแม่ฯได้มีเวทีแลกเปลี่ยนและเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ทั้งนี้
จะได้เป็นแนวทางในการปรับปรุง ประยุกต์ใช้ หรือ
ต่อยอดการดำเนินงานของกองทุนแม่ฯให้บรรลุเป้าหมาย/วัตถุประสงค์ของแต่ละหมู่บ้าน/ชุมชนต่อๆไป
สุดท้ายในเวทีฯ เป็นประเด็นวิเคราะห์ร่วมกัน
ต่อเนื่องจากผลสรุปที่เป็นข้อจำกัด ปัญหาอุปสรรคจาก mind map ในประเด็นข้อเสนอแนะ/ข้อคิดเห็น
และแนวทางการทำงานร่วมกันของเครือข่ายทั้ง 15 หมู่บ้านกองทุนแม่ของแผ่นดิน..ที่อำเภอวังเหนือ..
-จัดอบรมสร้างความรู้ความเข้าใจการดำเนินงานกองทุนแม่ฯ
-ศึกษาดูงานหมู่บ้านกองทุนแม่ฯที่ประสบความสำเร็จ
-ขับเคลื่อนกองทุนแม่ร่วมกันเป็นเครือข่ายฯ
-สร้างทีมงานกองทุนแม่ให้มีความหลากหลายในการทำงาน
-ประธานกองทุนแม่ควรเป็นผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งมีความน่าเชื่อถือ เสียสละและมีความรู้
-ให้ผู้ใหญ่บ้านเป็นที่ปรึกษากองทุนฯ
-กรรมการกองทุนแม่ฯ เมื่อได้รับการอบรมแล้ว ควรสามารถถ่ายทอดต่อให้ชุมชนเข้าใจได้
-ภาครัฐ/องค์การบริหารส่วนตำบลสนับสนุนการขับเคลื่อน/ให้ความรู้/งบประมาณฯ
-เสนอขอรับเงินพระราชทาน(เงินขวัญถุง)ที่จังหวัด
-จัดกิจกรรมเข้าค่ายให้กับเยาวชน
-ออกกฎหมายให้มีบทลงโทษที่เด็ดขาด
-เพิ่มความถี่ในการตรวจตราเรื่องยาเสพติด
-ตัดต้นตอ/แก้ไขปัญหาจากต้นตอ เพื่อลดการแพร่ระบาดยาเสพติด
ฯลฯ
-จัดอบรมสร้างความรู้ความเข้าใจการดำเนินงานกองทุนแม่ฯ
-ศึกษาดูงานหมู่บ้านกองทุนแม่ฯที่ประสบความสำเร็จ
-ขับเคลื่อนกองทุนแม่ร่วมกันเป็นเครือข่ายฯ
-สร้างทีมงานกองทุนแม่ให้มีความหลากหลายในการทำงาน
-ประธานกองทุนแม่ควรเป็นผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งมีความน่าเชื่อถือ เสียสละและมีความรู้
-ให้ผู้ใหญ่บ้านเป็นที่ปรึกษากองทุนฯ
-กรรมการกองทุนแม่ฯ เมื่อได้รับการอบรมแล้ว ควรสามารถถ่ายทอดต่อให้ชุมชนเข้าใจได้
-ภาครัฐ/องค์การบริหารส่วนตำบลสนับสนุนการขับเคลื่อน/ให้ความรู้/งบประมาณฯ
-เสนอขอรับเงินพระราชทาน(เงินขวัญถุง)ที่จังหวัด
-จัดกิจกรรมเข้าค่ายให้กับเยาวชน
-ออกกฎหมายให้มีบทลงโทษที่เด็ดขาด
-เพิ่มความถี่ในการตรวจตราเรื่องยาเสพติด
-ตัดต้นตอ/แก้ไขปัญหาจากต้นตอ เพื่อลดการแพร่ระบาดยาเสพติด
ฯลฯ
ถ้ากองทุนแม่ฯ
เป็นทุนเริ่มต้นของความดีงามในหมู่บ้านชุมชนแล้ว.. เวทีจัดการความรู้ในครั้งนี้
คงเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีในการทำงานร่วมกันเป็นเครือข่ายกองทุนแม่ของแผ่นดินของคนอำเภอวังเหนือ.ด้วยเช่นกัน...
ขอร่วมชื่นชมความดีงามและเป็นกำลังใจให้คนทำงานทุกท่าน
ทีมงานศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนลำปาง
*นางอัญชลี ป่งแก้ว นักทรัพยากรบุคคลชำนาญการ
*นายธาดา ธีระวาทิน นักทรัพยากรบุคคลชำนาญการ
*นายไกรฤกษ์ มูลเมือง นักวิชาการพัฒนาชุมชนชำนาญการ
* นางสาววชิรญาณ์ แย้มเยื้อน นักทรัพยากรบุคคล
5 มิถุนายน
2556
