วันพุธที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553

สื่อสารด้วยภาพ..จากเวทีพบปะเรียนรู้ร่วมกัน...

     เครือปูนซีเมนต์ไทย(SCG) ..เครือข่ายลุ่มน้ำจาง..สกว.แสนผะญ๋า..มาจัดเวทีพบปะเรียนรู้ร่วมกันระหว่างบ้านดอนไฟ....บ้านผาแมว และบ้านแป้น......ที่ศูนย์ฯลำปาง..ทั้งสามหมู่บ้าน....เป็นชุมชนที่เข้าร่วมโครงการสร้างฝายชะลอน้ำถวายในหลวง...แต่ละหมู่บ้านผ่านขั้นตอนต่างๆมาแล้ว..13 ขั้นตอน เวทีวันนี้จึงเป็นขั้นตอนที่ 14 ( เท่าที่จับความได้มี 15 ขั้นตอน...เริ่มตั้งแต่แกนนำหมู่บ้านละ 15 คนไปอบรมรับความรู้ความเข้าใจจากเครือซีเมนต์ไทย แล้วกลับมาขยายผลต่อในหมู่บ้าน สำรวจพื้นที่..ลำห้วย..ที่จะเข้าโครงการสองหมื่นฝายถวายในหลวง..ลงมือทำฝายครั้งที่หนึ่ง  แล้วสรุปผลการเรียนรู้ร่วมกัน  ทำฝายครั้งที่สอง ....กลับมาสรุปบทเรียนการทำงานร่วมกันเพื่อ...ทำฝายครั้งที่ 3 ได้ฝายชะลอน้ำที่ทำอย่างเป็นระบบครบตามเป้าหมายของแต่ละชุมชน ขั้นตอนที่สิบสามเป็นเวทีสรุปบทเรียนในชุมชนนั้นๆ ขั้นตอนที่ 14 เป็นเวทีเรียนรู้ร่วมกันกับหมู่บ้านชุมชนอื่นๆที่เข้าร่วมโครงการฯ ส่วนขั้นตอนสุดท้ายเป็นเวทีในชุมชนที่จะร่วมกันกำหนดสิ่งที่แต่ละหมู่บ้านจะร่วมกันทำต่อไป...) ที่แกนนำหรือตัวแทนแต่ละชุมชนมีโอกาสได้มาแลกเปลี่ยนกัน..เราได้ขอเข้าไปเรียนรู้กระบวนการในการจัดเวทีครั้งนี้ด้วย ได้ข้อคิด เทคนิค วิธีการ..และความรู้มากมายในวันนี้..ที่น่าทึ่งน่าประทับใจมากๆ เป็นวิธีการสรุปแต่ละกระบวนการด้วยการเขียนภาพ...เป็นการเขียนภาพเพื่อการสื่อสารที่...ต้องเผยแพร่แบ่งปันกันแล้ว...

1.มองข้างหลังเพื่อก้าวไปข้างหน้า..ทีมงานฯทบทวนวัตถุประสงค์       โครงการฯ..ฝายที่ได้เป็นปลายเหตุ..ใช้ 15 ขั้นตอนเป็นกระบวนการเรียนรู้..เป็นเงื่อนไขให้พวกเราได้วิเคราะห์..ประเมินตัวเอง...และเกาะเกี่ยวกันต่อไป................................


2.รู้จักฉันรู้จักเธอ..จับคู่หาเพื่อนใหม่ต่างบ้าน..ถามไถ่ *ชื่อ-นามสกุล **มาจากไหน?***ความภาคภูมิใจที่สุดที่ผ่านมาคืออะไร?(ที่ได้ร่วมกิจกรรมทำฝายถวายในหลวง)****มีความคาดหวังที่อยากจะให้เกิดขึ้นต่อไปในอนาคตคืออะไร?*****จากที่ได้พูดคุยสัมภาษณ์เพื่อนใหม่..ประทับใจเรื่องอะไรของเพื่อนใหม่?

3. สัตว์สี่ทิศ...กับชีวิตที่แตกต่าง...พากันไปเที่ยวป่า...เจอเหยี่ยว..กระทิง..หมี...หนู..ถามว่าชอบสัตว์ประเภทไหน?  ****ติดภาพสัตว์ 4 ประเภท 4 มุมห้อง ให้แต่ละคนเลือกไปอยู่มุมที่ตัวเองชอบ...เมื่อรวมกลุ่มคนที่ชอบแบบเดียวกันได้แล้ว วิทยากรตั้งคำถามทำไมถึงชอบสัตว์ประเภทนั้น?...ให้แต่ละคน(ทุกคน) ได้พูด..ทีมงานจับประเด็นลงฟลิปชาร์ท..วาดรูป..สัตว์ 4 ทิศ กับชีวิตที่แตกต่าง...แล้วเริ่มชวนคุย...ขยายความเพิ่มเติมบุคลิกของแต่ละทิศ..ลักษณะ..ข้อดี...ข้อเสีย..และข้อแนะนำ..แล้วให้ทุกคนทุกกลุ่มได้ทบทวนตัวเองว่าเรามีบุคลิกเป็นแบบใด...เปิดโอกาสให้ย้ายกลุ่มได้...เราเห็นอะไร...ธรรมชาติของมนุษย์...มีหลายหมู่หลายเหล่า...มีนิสัย ความชอบ ความคิดแตกต่างกัน...ความหลากหลายจึงเป็นเรื่องธรรมดา ไม่ใช่เรื่องแปลก..การทำงานจึงต้องเลือกคนให้เหมาะกับงาน...






4.เกมโซน...พลังของการสื่อสาร..
*แต่ละหมู่บ้านเข้าแถวตอนเรียงหนึ่ง..กลับหลังหันทุกคน..
*ส่งตัวแทน 1 คน มารับข้อความจากทีมงาน
*ตัวแทนหมู่บ้านกลับมาแสดงท่าทางเพื่อสื่อสารตามข้อความนั้นๆ ให้คนหัวแถว (คนที่1) (ห้ามใช้เสียง...คนอื่นๆหันหลังกลับห้ามหันหลังมามอง)
*คนต่อมาแสดงท่าทางให้คนต่อไปดู..(คนที่1 + 2...คนที่2 + 3...คนที่3 +4.........จนถึงคนสุดท้าย
*ให้คนสุดท้ายออกมาแสดงท่าทางตามที่เห็นแล้วให้แปลความหมายว่า..สื่อสารว่าอะไร?..
**สุดท้ายคนแรกรับข้อความมาว่าอย่างไร?
( 1.ยิ้มก่อนอ่าน...ตาหวานก่อนเปิด 2.หมะตันนั่ง...จะไปฟั่งเหยียดแข้ง...3.ตกต่าเปิ้น เป๋นดีไข้หัว ตกต่าตั๋ว...เป๋นดีไข้ไห้..) ...การสื่อสารสำคัญเพราะ ถ้าความเข้าใจไม่ตรงกันแล้ว ก็เป็นปัญหาทุกข์ใจ..จะทำอย่างไรให้เข้าใจตรงกัน...การสื่อสารจะเป็น พลัง..ถ้าร่วมกันทำด้วยกันแล้ว..(การทำฝาย) ก็จะมีความสุข สร้างความรักความสามัคคีร่วมกัน..

4.เปิดวีดีทัศน์ให้ดู....ย้อนบรรยากาศตั้งแต่เริ่มทำโครงการ..ทีละหมูบ้าน..พร้อมเพลงบรรเลงประกอบ  ....เมื่อยามที่ท้อแท้..........กำลังใจ...ฯลฯ..

5.เรามองเห็นความสำเร็จ..และสิ่งที่เกิดขึ้นคือความภาคภูมิใจร่วมกัน..แต่ละบ้านทบทวนในสองประเด็น 1) สิ่งที่ได้..จากโครงการทำฝายฯ 15 ขั้นตอนมาตลอด 3 เดือนนี้...ได้เรียนรู้อะไรบ้าง?
               2) ทิศทาง...หรือสิ่งที่อยากทำต่อไปข้างหน้าของบ้านเรา?...ดิน...น้ำ...ป่า...ฯลฯ
...เลือกตัวแทนหมู่บ้านนำเสนอ..แล้วให้ตัวแทนหมู่บ้านละ 3 คนซักถามให้คำแนะนำเพิ่มเติม..ทีมงานแสนผะญ๋า..SCG..เติมเต็มสรุป...


...วันนี้เป็นวันสำคัญ..และทรงคุณค่า..ความสำเร็จเกิดจากการมีส่วนร่วม...ความสามัคคีของพี่น้องเรา..
มีการจัดการ..มีการใช้ความรู้ ทั้งภายในและภายนอกชุมชน..การทำงานต้องมีกระบวนการ..มี"เจิง"ในการทำงาน..ซึ่งติดตัวเราและที่เราจะได้ถ่ายทอดให้ลูกหลานเรา..นี่คือความจริงใจจากเรา...(คุณบวรSCG+ทีมงานทุกคน..)